Kiła to choroba przenoszona drogą płciową, o coraz większej częstości zachorowań. Niewielki odsetek zachorowań wynika z transfuzji zakażonej krwi lub kontaktu bezpośredniego z wydzieliną ze zmian skórnych. Kiłę cechuje charakterystyczny przebieg choroby, czyli przeplatanie się okresów objawowych z bezobjawowymi. Jaki jest ogólny schemat przebiegu choroby?

Przebieg kiły wtórnej

1. Kiła wczesna to choroba trwająca do dwóch lat od momentu zakażenia. Można tu wyróżnić następujące okresy:

– kiła pierwszorzędowa, trwająca od 3 do 9 tygodni od zakażenia i manifestująca się powstaniem pojedynczej, niebolesnej zmiany skórnej w miejscu wniknięcia krętka bladego do organizmu,

– kiła drugorzędowa, trwająca od 9 tygodni do dwóch lat; cechuje ją mnogość objawów klinicznych,

– możliwe jest wystąpienie bezobjawowej kiły wczesnej utajonej.
2. Kiła późna, rozwijająca się powyżej dwóch lat od zakażenia i atakująca wiele narządów wewnętrznych, w tym układ nerwowy.

Kiła wtórna cechuje się przede wszystkim występowaniem osutki skórnej. Zlokalizowana jest ona zarówno na skórze, jak i błonach śluzowych. Początkowo osutka zajmuje boczne powierzchnie tułowia oraz kończyny górne i cechuje się nieznacznym nasieniem. Zmiany o charakterze drobnoplamistych, okrągłych lub owalnych wykwitów mają barwę różową lub czerwoną. Samoistnie ustępują, po czym dochodzi do pojawienia się osutki nawrotowej. Te zmiany skórne mają bardziej zróżnicowany charakter, mogą mieć charakter plamkowy, grudkowy, grudkowo- łuskowy czy krostkowy. Najczęściej pojawiają się na dłoniach, stopach, twarzy i owłosionej skórze głowy, choć możliwe są także inne lokalizacje. W wilgotnych oraz często podrażnianych mechanicznie miejscach ciała – w okolicy odbytu, sromu, worka mosznowego czy pach, zmiany mogą się powiększać i ulegać powierzchniowej erozji. Prowadzi to do powstania szerokich zmian o nieregularnym kształcie, zwanych kłykcinami. Wydzielina sącząca się z tych zmian jest bardzo zakaźna.

Objawy kiły wtórnej

Najczęściej opisanym zmianom skórnym towarzyszą objawy ogólne: gorączka, utrata masy ciała, bóle gardła, bóle głowy. O ile pojawienie się zaraz po zakażeniu niebolesnej zmiany pierwotnej można przeoczyć, o tyle spektakularne objawy kiły drugorzędowej są bardzo zauważalne i charakterystyczne. Koniecznością na tym etapie jest jak najszybsze wdrożenie leczenia, gdyż jego brak skutkuje rozwojem kiły późnej, mogącej zaatakować po wielu latach.

Kiła późna prowadzi do zajęcia wielu narządów wewnętrznych, m. in. wątroby, trzustki, śledziony, Zajęcie układu sercowo-naczyniowego może prowadzić do martwicy ścian tętnic, zwężenia tętnic wieńcowych lub niedomykalności aortalnej. Gdy choroba atakuje układ nerwowy, dochodzi do kiły oponowej, oponowo-mózgowej lub mózgowej. Występują nudności i wymioty, bóle głowy, porażenie nerwów czaszkowych, utrata wzroku oraz postępujące porażenie ruchowe.

Wtórna kiła wymaga jak najszybszego wdrożenia leczenia. Lekiem z wyboru jest penicylina. Kuracja standardowo trwa 20-30 dni, a w czasie jej trwania należy unikać kontaktów seksualnych.